Η ΑΦΗΡΗΜΑΔΑ

photo:flickr
πηγή:arthrapsiho.blogspot.com/

Είναι ένας ασυνείδητος τρόπος να χάσουμε την προσοχή που τόσο μας κόστισε να την αποκτήσουμε ή να μην φτάσουμε ποτέ σε αυτήν.

Η αφηρημάδα ως διασκέδαση:
Είναι αλήθεια ότι ο νους μας δε δέχεται – προς το παρόν – να έχει μια συνεχόμενη προσοχή. Αντίθετα, όταν τον ζορίζουμε επί πολλές συνεχόμενες ώρες, έστω και με λίγες διακοπές, νοιώθουμε μετά μια κούραση που ξεπερνάει την πιο σκληρή σωματική κούραση. Αυτό δείχνει ότι πρέπει να δώσουμε στην προσοχή μια ανάσα, μια ‘διασκέδαση’ που να της επιτρέψει να ξεκουραστεί για να ξαναγυρίσει αργότερα στην επιθυμητή αυτοσυγκέντρωση.
Από τη μία, υπάρχει ένα υγιές όριο διασκέδασης και από την άλλη, μια διασκέδαση που χαλαρώνει εντελώς την υγιή ένταση της προσοχής. Ένα πράγμα είναι να ανασαίνουμε για να αναρρώσουμε και άλλο – πολύ διαφορετικό – να αναρρώσουμε από μια κούραση που δεν υπάρχει ή από μια προσοχή που ποτέ δεν ασκήθηκε.

Η αφηρημάδα ως απόκλιση της προσοχής:
Αφού δεν ελέγχουμε συνειδητά την προσοχή, η οποία κουράζεται, μόλις τη ζορίσουμε λίγο, υπάρχει μια σχεδόν φυσιολογική τάση προς την αφηρημάδα, δηλαδή να ξεφεύγουμε από αυτό στο οποίο πρέπει να συγκεντρωθούμε.
Η παραμικρή λεπτομέρεια, είτε αυτή που μας έρχεται μέσα από τις αισθήσεις, είτε από τη συναισθηματική ή νοητική φαντασιοπληξία, αρκεί για να αλλάξει την πορεία που είχαμε στοχεύσει. Έτσι, ξαφνικά βρισκόμαστε μέσα σε αναμνήσεις που δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που κάνουμε ή φανταζόμαστε ‘τι θα γινόταν αν…’ ή προσέχουμε πολύ κάποιο θόρυβο, λόγια ή μυρωδιές άνευ σημασίας. Και πολλές είναι οι φορές που, χωρίς να υπάρχει ένα εξωτερικό ή εσωτερικό ερέθισμα, το κατασκευάζουμε εμείς οι ίδιοι, προκειμένου να παρεκκλίνουμε την κατεύθυνση της προσοχής.

Η αφηρημάδα ως απώλεια προσοχής:
Είναι η λιγότερο συνηθισμένη, αλλά πιθανή περίπτωση του ανθρώπου που δεν καταφέρνει με κανέναν τρόπο να εστιάσει την προσοχή του. Από εκεί πηγάζουν μετά φοβίες, όπως ‘δε μπορώ να συγκεντρωθώ’, ‘δεν έχω μνήμη’, ‘μου ξεφεύγουν οι ιδέες’ και άλλα παρόμοια.

Η αφηρημάδα ως ξεχασιά:
Οι ξεχασιές από αφηρημάδα δείχνουν αμέλεια. Και αναλύοντας το γεγονός εις βάθος, δείχνουν ότι ποτέ δεν δόθηκε αρκετή προσοχή στα ξεχασμένα. Γι’ αυτό ‘ξεχνιούνται’. Είναι πολύ δύσκολο, για να μην πούμε αδύνατο, να συγκρατήσουμε συνειδητά στη μνήμη εκείνα, τα οποία ποτέ πριν δεν πέρασαν από τη συνείδηση αφήνοντας ένα καθαρό ίχνος που να μπορέσουμε να το ανακαλέσουμε κάθε φορά που θα το θελήσουμε.

Η αφηρημάδα ως λάθος:
Η έλλειψη συνείδησης κι επομένως η αμέλεια, γεννούν όχι μόνο ξεχασιές, αλλά και λάθη διαφορετικού μεγέθους. Το να περνάμε από τη ζωή αφηρημένοι, δηλαδή χωρίς να προσέχουμε τι συμβαίνει γύρω μας, ούτε τι κάνουμε οι ίδιοι, προκαλεί λάθη που κυμαίνονται από τα μικρά με δυνατότητα επιδιόρθωσης, μέχρι τα βαριά και ανεπανόρθωτα.

Συμβουλές

Για την απόκλιση της προσοχής:
Να εργαστούμε με θετικές εικόνες. Η προσοχή είναι όπως ένα κατοικίδιο ζώο, στο οποίο μπορούμε να μάθουμε πολλά πράγματα, αν και εφόσον διαθέτουμε αρκετή υπομονή και επιμονή. Κάθε φορά που η προσοχή παρεκκλίνει πρέπει να γυρίζουμε και να εστιαζόμαστε ξανά και ξανά, μέχρι να αποδείξουμε στο νου, στον ψυχισμό και στο σώμα μας ότι είναι η θέληση μας αυτή που ελέγχει την κατάσταση και όχι οι παροδικές και επιφανειακές επιθυμίες. Αλλά να γυρίζουμε με συνείδηση και χαρά, δίνοντας όλο μας το είναι σ’ αυτό που θέλουμε να κάνουμε

Για την απώλεια της προσοχής:
Η απόλυτη απώλεια δεν υπάρχει. Χρειάζεται να εφαρμόσουμε την ίδια λύση με την προηγούμενη περίπτωση, με περισσότερη όμως υπομονή. Γιατί χρειάζεται περισσότερος χρόνος.

Για τη λησμονιά:
Σ’ αυτήν την περίπτωση, το καλύτερο είναι να έχουμε πράγματα να θυμηθούμε. Δεν πρόκειται για μια οποιαδήποτε λησμονιά, αλλά για μια εμπειρία που ούτε καν έχει αγγίξει τη συνείδηση.
Το να θυμηθούμε δεν είναι ένα ατελείωτο περπάτημα μέσα στον ψυχισμό και στους πόνους του, μέσα στις ασυγχώρητες μνησικακίες και τα ανεξάντλητα άγχη. Είναι να θρέψουμε τόσο τον ψυχισμό όσο και το νου με αξίες, αφαιρώντας τις άχρηστες και επιλέγοντας εκείνες με τη μέγιστη ποιότητα για την ανάπτυξη του.

Για το λάθος:
Να μην θεωρούμε τα λάθη θανάσιμα αμαρτήματα, από τα οποία ποτέ δε μπορούμε να λυτρωθούμε. Αλλά ούτε να τα θεωρούμε με ελαφριά καρδιά, σαν να μην είχαν καμία σημασία.
Αν ένα λάθος μας βαραίνει, είναι γιατί το έχουμε συνειδητοποιήσει και σ’ αυτήν την περίπτωση το μόνο που μας μένει είναι να το διορθώσουμε.
Αν μπροστά στο λάθος, έχουμε μια τάση να το δικαιολογήσουμε σαν κάτι χωρίς σημασία, τότε λείπει η προσοχή, λείπει το ενδιαφέρον, λείπει η ταπεινοφροσύνη της καρδιάς και αφθονούν το βόλεμα, η αλαζονεία και η κακώς εννοούμενη υπερηφάνεια.